domingo, 17 de novembro de 2013

PRONOMES REFLEXIVOS

Nas construcións reflexiva temos un suxeito e un complemento directo o mesmo referente, é dicir, coinciden o suxeito e o complemento directo: eu lávome, ti vísteste, ela peitéase. Este uso dos pronomes implica o suxeito no seu conxunto, non é posible especificar unha parte ou un elemento parcial dese suxeito: *eu lávome a cara, *ela peitéase a melena. É dicir, non existen as construcións reflexivas indirectas, só as directas. Se temos dúbidas, podemos comprobar que as construcións pronominais poden incrementarse coas frases a min mesmo, a ti mesmo, a si mesmo, etc.: ti vísteste (a ti mesmo).



Outra cousa son os verbos pronominais, en que o pronome de tipo reflexivo vén esixido polo verbo. Algúns verbos son sempre pronominais, como queixarse: Ti sempre te queixas de todo. Outros, porén, presentan unha construción pronominal xunto a outras non  pronominais, e ás veces cun significado diferenciado: Dirixíanse á casa; Eu non me ocupo dos teus asuntos.

No galego existen menos casos de verbos pronominais ca noutras linguas. Estes son algúns dos que non presentan construción pronominal: abrandar, adormecer, afrouxar, almorzar, apurar, atrasar, baixar, caer, calar, cargar, casar, coller, comer, curar, deixar, demorar, desfondar, desinchar, dislocar, enfermar, escapar, escordar, esperar, espertar, estreitar, fracturar, inchar, incrementar, marchar, merendar, morrer, parar, podrecer, quedar, rachar, rebentar, recordar, romper,sentar, sorrir, terminar, tropezar, xogar...

Non diremos, pois, *durminme, senón adormecín, *escordeime o nocello, senón escordei o nocello, ou *xogueime a vida, senón xoguei a vida.

De calquera xeito, algúns deses verbos poden ter unha construción pronominal cambiando o seu significado. É o caso do verbo quedar. Na forma pronominal significa “morrer, quedar sen sentido”: A pobriña quedouse coma un paxariño.

Ningún comentario:

Publicar un comentario