A literatura galega no cinema

Neste días celébrase o 25º aniversario do cinema galego. É un dicir, 25 foron os anos que pasaron desde a estrea das tres primeiras longametraxes en galego: Sempre Xonxa, Urxa e Continental. Realmente xa existía un cinema en galego anterior. Aí están curtas famosas como Mamasunción ou O pai de Migueliño.

Este aniversario coincide coa estrea d'A Esmorga, e todo isto lévanos a lembrar a relación entre literatura e cinema. Son varias as obras literarias levadas ao cine no noso país. Seguro que todo o mundo lembra o éxito d'A lingua das bolboretas e O lapis do carpinteiro, baseadas nas obras de Manuel Rivas. Tamén se levou ao cine Trece badaladas, de Suso de Toro, e Romasanta, de Alfredo Conde. Máis recentemente chegaron ata nós a adaptación do Sinbad de Cunqueiro, Doentes, versión da obra teatral de Roberto Vidal Bolaño, e O Club da calceta, inspirada na obra de María Reimóndez, que ten sementado grandes éxitos entre o noso alumnado de 4º de ESO.

Dándolle voltas ao tema, chegamos á conclusión de se bota en falta unha maior presenza da nosa literatura no cinema. E cales son as obras que se poderían adaptar. Seguro que hai moitas, e incluso algún organismo público ten feito listaxes de obras que se poderían adaptar. Nós imos propor modestamente só algunhas.

Para comezar, Os camiños da vida, de Otero Pedrayo. Reúne tantos temas que se poderían facer múltiples adaptacións: transformación social, decadencia persoal e de clase, paisaxe, guerra e evolución cultural e ideolóxica.

Saltando no tempo, chegamos a Blanco-Amor, outra vez, co seu Xente ao lonxe: relato de aprendizaxe, movemento obreiro, renovación pedagóxica, agrarismo, compromiso de clase, etc.
E xa na actualidade, algunhas obras de Antón Riveiro Coello (Casas baratas, As rulas de Bakunin ou incluso un relato tan especial como A canción de Sálvora), Anxos Sumai (Así nacen as baleas) ou Xosé Miranda (Morning Star e tamén Pel de lobo).
Desde logo que hai moitos máis, cales propoñedes vós? 

A Esmorga nos cinemas

O pasado venres 21 estreouse comercialmente o filme baseado na novela A Esmorga de Eduardo Blanco-Amor, un dos cumios da nosa literatura. Seica a cousa foi bastante ben. Unhas cincuenta copias en toda Galicia, e en galego, claro. O público respondeu: máis de oito mil espectadores convertérona no segundo filme máis visto de media en España, tendo en conta que só se proxectou en Galicia.
Isto actualmente é noticia, unha boa noticia, pero agardamos que se convirta en algo tan normal que só teñamos que opinar sobre as bondades da película. E parece que promete. Foi dirixida por Ignacio Vilar (director de Pradolongo e Vilamor) e os protagonistas son Antonio Durán "Morris", Miguel de Lira e Karra Elejalde. Nada que ver coa versión que se fixera en castelán, dirixida por Gonzalo Suárez, co título de La Parranda. Esa versión transformaba de tal maneira a historia que perdía a súa esencia.